Co czeka następcę Bieńkowskiej?

MIR powstał z połączenia Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Stało się to po dymisji Sławomira Nowaka ze stanowiska ministra transportu. Na czele nowego resortu stanęła Elżbieta Bieńkowska, dotychczas szefująca MRR.

Przygotowanie do nowej perspektywy

Zadaniem Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju było przygotowanie Polski do inwestycji transportowych, które będą realizowane w ramach perspektywy unijnej na lata 2014-2020.

Polska wciąż pozostaje w tyle za Europą w segmencie transportu. Jak podaje „Gazeta Wyborcza”, w ogłoszonym sześć miesięcy temu przez KE raporcie, Polska zajęła ostatnie miejsce pod tym względem. W 9 z 22 kryteriów wskaźniki polskiego transportu należały do najgorszych w Europie.

Sytuacja wygląda nieciekawie w transporcie drogowym. Z raportu Komisji Europejskiej wynika, że na początku 2012 roku w Polsce na 1 mln mieszkańców przypadało tylko 27,8 km dróg szybkiego ruchu, z kolei średnia dla UE wynosi 141,5 km. Mniej zaawansowana w rozwoju sieci tras szybkiego ruchu była wówczas jedynie Rumunia.

Zapowiedziane kilometry dróg

Tę sporą lukę w sieci dróg mają załatać inwestycje dotyczące dróg ekspresowych, które polski rząd zamierza zrealizować z pomocą unijnych środków. Mowa o trasach zapisanych w załącznikach nr 5 i 6 do programu budowy dróg krajowych na lata 2011-2015.

Początkowo w załącznikach zawarto drogi o łącznej długości około 700 km, a jest to jedynie część inwestycji, jakie zaplanowano do zrealizowania w ramach perspektywy UE na lata 2014-2020. Do tej pory załączniki nr 5 i 6 zmieniono kilkukrotnie i obecnie obejmują budowę prawie 140 km dróg ekspresowych i autostrad (załącznik nr 5) i niemal 161 km obwodnic (załącznik nr 6).

Nowego planu inwestycji wciąż nie ma

Do tej pory nie ogłoszono jednak zapowiadanego od dawna nowego projektu budowy dróg na lata 2014-2020. Jeszcze w czerwcu zeszłego roku Sławomir Nowak, ówczesny minister transportu, zapowiadał, że w listopadzie 2013 powinniśmy poznać program budowy dróg na nową perspektywę. Tak się jednak nie stało. Do października 2013 roku resort transportu przedstawił jedynie załączniki nr 5 i 6 do aktualnie obowiązującego programu budowy dróg na lata 2011-2105.

Prawdopodobne jest, że nowy plan inwestycji drogowych zostanie przedstawiony do końca bieżącego, 2014 roku. Taką zapowiedź podał Rafał Nowak, zastępca dyrektora Departamenty Dróg i Autostrad w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju podczas debaty zorganizowanej przez PZPB, ZDG TOR i Stowarzyszenie „Inicjatywa dla Infrastruktury”.

– Chcemy, żeby do końca tego roku powstał nowy program budowy dróg krajowych, który będzie zawierał inwestycje priorytetowe i rezerwowe, które powstaną dzięki oszczędnościom lub dodatkowym środkom finansowym – zapowiadał w lipcu tego roku Nowak z MIR.

Weryfikacja zapowiedzi

Na początku zeszłego tygodnia portal „RynekInfrastruktury.pl” poinformował, że MIR ponownie zweryfikował swoje plany dotyczące budowy autostrady A2 z Warszawy do wschodniej granicy. Według naszych informacji, odcinek ze stolicy do autostradowej obwodnicy Mińska Mazowieckiego będzie drogą ekspresową S2, zamiast autostradą A2.

– Środki europejskie nie mogą być przeznaczane na dokończenie sieci autostrad w Polsce, dlatego nie możemy za unijne pieniądze zbudować brakującego odcinka drogi – wyjaśniła portalowi „RynekInfrastruktury.pl” Iwona Wendel, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju. – Przyjrzeliśmy się jednak tej inwestycji i okazało się, że możemy dalej ją realizować, zmieniając jej kwalifikację z autostrady na drogę ekspresową – dodała.

Okazuje się też, że z listy priorytetowej na rezerwową zostanie przeniesiona budowa 160 km drogi S19 między Lublinem i Rzeszowem. Powodem jest brak kompletnej dokumentacji. Wicepremier Elżbieta Bieńkowska uspokaja, że jeśli dokumenty zostaną uzupełnione, inwestycja ponownie wróci na listę priorytetów.

Nowy kryzys przed nami?

Istnieje też obawa, że powtórzy się sytuacja sprzed Euro 2012, gdy nastąpiła kumulacja robót drogowych w krótkim okresie czasu, co doprowadziło do sporych wzrostów cen materiałów budowlanych i sprowadziło na branżę budowlaną falę upadłości.

Eksperci podkreślają, że GDDKiA dość wolno rozstrzyga przetargi na nowe inwestycje, które zaczęła ogłaszać od czerwca 2103 roku. – Po co wszczynać przetargi, które rozstrzygnie się za rok albo i później? Czy nie chodzi o to, by znowu tylko i wyłącznie mieszać w głowach niewtajemniczonych, którzy widzą rozpoczęte postepowania przetargowe, ale nie mają pojęcia, że do wyboru wykonawcy jeszcze bardzo dużo czasu musi upłynąć? – zastanawiał się niedawno Tomasz Latawiec, prezes Stowarzyszenia Inżynierów Doradców i Rzeczoznawców.

Z kolei Barbara Dzieciuchowicz, prezes Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Drogownictwa ostrzega, że powolne rozstrzyganie przetargów może doprowadzić do spiętrzenia robót i problemów czasie realizacji prac.

Zmiana systemu poboru opłat

Najświeższą z niedokończonych przez Elżbietę Bieńkowską spraw jest kwestia nowego systemu poboru opłat na autostradach. Już w kwietniu pojawiła się koncepcja odejścia od systemu manualnego na rzecz elektronicznego. We wrześniu powinniśmy poznać pomysły resortu na zmianę systemu poboru opłat. Jeszcze nie wiadomo, czy będzie to system elektroniczny, czy winietowy.

Rozpoczętych przez resort infrastruktury spraw jest wiele. Pozostaje jeszcze kwestia wyboru następcy minister Bieńkowskiej. Kandydatów jest wielu, lecz z ostatnich informacji „Rynku Kolejowego” wynika, że najpoważniejszym kandydatem pozostaje Grzegorz Schetyna.